Özgül Fobiler 

Özgül fobiler bazı durumlar veya nesnelerden duyulan mantıksız ve aşırı korkudur. Bu bozukluk erken yaşlarda başlar.  

Bu kişiler genelde tedaviye başvurmazlar çünkü fobilerinin birer hastalık değil, huy olduğunu ve tedavisinin olmadığını sanarlar. Hastalar fobileriyle yaşayamaz hale gelmedikleri sürece hep psikiyatriye başvurmayı ertelerler. 

Örneğin hayvan fobisi olan bir kişi artık sokakta tek başına yürümek zorunda kalırsa, yükseklik korkusu olan kişi yükseğe çıkmayı gerektiren bir işte çalışmak zorunda kalırsa, uçak fobisi olan kişi uzağa taşınırsa, asansör fobisi olan kişi de kalp krizi nedeniyle merdiven kullanamaz hale gelirse tedaviye başvurur. 

Bu durumlarda kişide diğer kaygı bozukluklarında olduğu gibi çarpıntı, nefes darlığı, göğüste sıkışma, titreme, terleme, uyuşma, karıncalanma, baş dönmesi, bayılma gibi belirtiler ortaya çıkar. Hatta kişi bu durumları düşündüğünde ya da hayal ettiğinde bile bu belirtileri yaşayabilir. 

Özgül fobilerde duyulan korku mantıksızdır ve aşırıdır. Yüksek bir yerden aşağı bakmak birçok insan için heyecan verici, korkutucu olabilir, ancak fobik kişide korku o kadar aşırıdır ki, yüksek binalara çıkamaz bile. Kişi bunun aşırılığının ve mantıksızlığının farkındadır. Böyle saçma bir şeyden korktuğun için utanırlar ve genelde fobilerinden bahsetmek istemezler. 

Size kısaca en sık görülen fobi türlerinden bahsedeceğim: 

Hayvan fobileri: En sık görülen türdür. En çok korkulan hayvanların başında kedi, köpek, kuş, böcek gibi hayvanlar gelir. Kişi hayvan besleyen arkadaşına gidemez. Hatta hayvanın fotoğrafına bile bakamaz. 

Yükseklik fobisi: İkinci en yaygın özgül fobi türüdür. Kişi yüksek binalara çıkamaz, yüksekten bakamaz, hatta odanın içinde pencereye yakın oturamaz. Balkonda oturabilirlerse de odaya yakın tarafına oturmaya çalışırlar. 

Kan-yaralanma fobisi: “Kan tutması” olarak da bilinir. Bu kişiler tıbbi müdahalelerden kaçınırlar: diş hekimine gidemezler, iğnelerini yaptıramazlar. Bazı hastalar “kan” lafını duyunca bile bayılabilirler. 

Gökgürültüsü-fırtına fobisi: Bu kişiler sürekli hava durumunu izlerler ve havanın kapalı, fırtınalı, yağışlı olma ihtimali olduğu günlerde eve kapanırlar. 

Uçak fobisi: Bu kişiler uçağa binmek yerine çok daha uzun ve eziyetli yolculuklara katlanırlar. Uçağın düşeceğine dair şiddetli korkuları nedeniyle uçağın her hareketini, her sarsıntıyı dikkatle izlerler. Duydukları sesleri de motor patlaması ya da bir arıza işareti olarak yorumlarlar. 

Klostrofobi: Kapalı/basık yerlerden duyulan korkudur. Korkulan durumlara tipik örnekler arasında asansör, basık tavanlı odalar ve koridorlar, metro, altgeçitler vb. sayılabilir.  Hastaların temel korkuları anılan yerde sıkışıp kalmak, çıkamamak, nefes alamamak, boğulmak gibi korkulardır. Mesela sinemaya gidebilseler de kapıya yakın koltuğa otururlar. 

Yutma fobisi:  Bu hastaların tek korkusu bir şey yutarken boğulmaktır. Yemek yerken, su içerken boğazlarına kaçacağı ve boğulacaklarından korkarlar. 

Özgül fobilerin kesinlikle tedavileri vardır. Farklı olarak ilaçtan daha az yararlanılır. Hatta terapiyle birlikte verilmezlerse ilaçlar hastalığı daha da arttırabilirler. Örneğin uçak korkusunu yenmek için uçuş öncesi sakinleştiriciler almak, belki o yolculuğu rahat geçirmeyi sağlasa da, kişi öte yandan artık bu ilaç olmazsa hiç uçağa binemeyeceğini düşünmeye başlar. 

En iyi tedavi davranışçı terapi teknikleridir. Bu terapide önce kişinin korktuğu durum ayrıntılı bir biçimde değerlendirilir. Daha sonra kişinin bu durumla gitgide artan derecelerde karşılaşması sağlanır (Sistematik duyarsızlaştırma tekniği).  

Bu mantıksız korkuların hayatınızı ele geçirmesine izin vermeyin. Bu kısıtlayıcı zincirlerden tamamen kurtulmanız mümkündür..! 

0533 373 81 23