İnsanlar başa çıkamadıkları ve mücadele edemedikleri büyük olaylar karşısında kendilerini çaresiz hissettiklerinden, başlarına gelen olumsuzlukların sebeplerini sorgulamaya başlarlar. Bu sorgulama sürecinde kendi kendilerini ikna etmek için verdikleri cevaplar Tanrı’nın gazabından, komplo teorilerine kadar geniş bir skala oluşturur. Ölümcül salgınlar bu duruma verilebilecek en önemli örneklerdir.

Belli bir bölgede yayılarak birçok kimsenin aynı anda hastalanmasına sebep olan hastalık, salgın hastalık veya epidemik olarak tanımlanmaktadır. Günümüzde ise hastalıkların bulaşma ve yayılma hızı, ülkeler arası giriş-çıkışın sık olması sebebiyle daha da artmaktadır. Salgın hastalıklar her daim insanların ekonomik, siyasal ve sosyal hayatında etkisini hissettirmektedir.

Covid-19 salgınında görülmüştür ki; salgın hastalıkların ortaya çıkmasında en büyük faktör hijyen eksikliğiyken, yayılmasındaki ana sebep ise, insanların alınan tedbirlere karşı umursamaz tutumlarıdır.

Bu süreçte en çok hırpalanan gençler oldu. Okullarına gidemediler, gelecek endişeleri ve kaygıları arttı. Haklı olarak, kendilerinin, aile bireylerinin ve akrabalarının hayatlarından endişe duydular. Bu dünya ne savaşlar ne salgınlar ne kıtlıklar gördü bugünlerde geçecek. Kesinlikle karamsar olmamak gerek. Motivasyon bu süreçteki en önemli güç kaynağıdır. 

Karantina günleri bizleri teknolojiyle donatılmış ama çaresiz hissettiren günlere götürdü. Özgürlük hariç her şeyimizin olduğu bir dünyaya. Bizleri günlük yaşamda ve iş yaşamımızda her gün yaptığımız birçok alışkanlığımızı gerçekleştirme biçimini değiştirmek zorunda bıraktı.

Bu süreçte salgınla mücadele için yapılabilecek en doğru şey öncelikle, içinde bulunulan durumun geçici olduğuna inanmaktır. Daha önce vakit bulunamadığı için yapılamayan evi içi aktiviteler veya planlanıp henüz yapılamamış işler bu süreçte hayata geçirilebilir. Ebeveynler çocuklarda oyunlar oynamalı, birlikte kitap okuyabilmeli ya da film izleyebilmeli. Bunlar çocuklarda sohbet yeteneğinin gelişmesin yardımcı olabilecek aktivitelerdir. Uzakta olan aile bireyleri veya arkadaşlarla iletişim devam ettirilmelidir. İnsanlarla iletişim kurmak ve etkileşimde bulunmak endişeyi azaltmaya çok fazla yardım olur. Bu sürece bağlı olarak gelişebilecek stresin kontrol altına alınmasına yardımcı olmak adına nefes egzersizleri yapılmalı. Sonuç olarak bu süreçte doğru düşünmeli, sağlıklı yaşamalı ve hoş görüşlü olunmalıdır.

Karantina süreci bireysel ilişkilerimizde farklı boyutlarda etkisini gösteriyor. Gündelik yaşantımıza daha önce bilmediğimiz bir yaşam biçimi getirdi. Bunlar kişiler arasında sosyal mesafeli veya uzaktan iletişim, temizlik, açık veya kapalı alanlara maske ile çıkma zorunluluğudur. Fiziki mesafeye dikkat etme zorunluluğu, el sıkışma, kucaklaşma gibi muhabbet gösterilerinin kısıtlanması, sokağa çıkmadaki sınırlandırmalar bu ilişki biçiminin oluşumlarıdır.

Karamsarlığa kapılmamalı, karantina günlerini fırsata çevirmeli ve sorunların üstesinden gelmeye çalışılmalı. Herkes kendi kişisel fırsatının ne olduğunu kendisi belirleyebilir. Ben bu günlerimi okuyarak, daha önce fırsat bulamadığım not aldığım filmleri izleyerek, nefes egzersizleri yaparak geçirdim ve hala geçiriyorum. Yapacağımız aktiviteler veya işler ruh ve beden sağlığımızı korumaya yönelik olmalıdır.

Bugünler bize bireysel olarak başarının çok fazla bir şey ifade etmediğini gösterdi. Eğer bugünleri hep birlikte var olabiliyorsak gerçek başarının bu olduğunu öğretmesi açısından değerlendirirsek, insanlık için yepyeni bir adım olarak görürsek, yaşadığımız bu sıkıntılı dönemden ders almış ve tüm insanlığın yaşamında yeni bir sayfa açmış oluruz.

Herkese sağlıklı, mutlu, huzurlu ve salgınlardan uzak uzun bir ömür diliyorum.

Uzman Klinik Psikolog Hatice Büşra KARA

busra.kara@icloud.com